Tri evropske prestonice kulture u 2020. i 2021. – Rijeka, Temišvar i Novi Sad – uključile su se u projekat pod nazivom Stories Behind Cities koji razmatra veze između urbanih priča i urbanih sredina na interdiciplinaran način: mapiranjem novih izvora (urbane priče, mitovi itd.) te deljenjem vizija, podataka i aktivnosti.
Simptomatično je da Hrvatska, Rumunija i Srbija dele zajedničku istoriju obeleženu konfliktima, promenom granica i totalitarnih režima, što je otežalo uspostavljanje novih priča koje bi ih udaljili od negativnih stereotipa. Tako se ovim projektom nastoji ovim gradovima omogućiti „pričanje novih priča“ – novih narativa koji ističu humanost i zalaganje za ljudska prava u Srbiji, Hrvatskoj i Rumuniji, omogućujući otvaranje više perspektiva, drugačije iščitavanje gradova, te novo promišljanje dosadašnjih predrasuda i nametnutih stavova.
Projekat se sastoji od istraživačkog, edukativnog i umetničkog dela. Istraživački deo projekta bavi se proučavanjem urbanih narativa putem uključivanja zajednice, edukativni deo je usmeren na razvoj novih veština i tehnika pripovedanja (storytelling) koje će stvoriti nove modele korišćenja tih narativa, dok će se umetnički deo baviti kreativnim načinima njihove transnacionalne promocije.
U svakoj državi prva faza projekta počinje, četvoromesečnim istraživačkim razdobljem. Nekoliko istraživača/ca u svakom gradu istražuju urbane narative i njegove skrivene identitete prikupljanjem arhivskih fotografija, priča, legendi, i drugog nematerijalnog kulturnog nasleđa. Materijali će se prikupljati većinom od stanovnika/ca grada putem uključivanja zajednice (društvene mreže, interaktivna online platforma, javni pozivi, intervjui itd.) te putem istraživanja u muzejima i arhivima. Sva prikupljena građa kasnije će služiti kao inspiracija za gradnju identiteta putem storytellinga i kreativnog stvaralaštva.
U drugoj će fazi projekta profesionalni pripovedači (storytellers) iz Italije na petodnevnoj radionici u sva tri grada podučavati lokalne pripovedače toj veštini. Nakon radionice održaće se zajednički sedmodnevni rezidencijalni program u Srbiji (na Fruškoj Gori, u blizini Novog Sada) s ciljem daljnjeg rada na narativima i stvaranju urbanih istorijsko-sentimentalnih oznaka i simbola. Umetnici/e iz Francuske, Italije, Slovenije i Srbije radi će sa učesnicima/cama iz raznih zemalja na mogućim primenama i korišćenjima najzanimljivijih priča (poput ilustracija, dizajna, fotografija i suvenira) ne bi li stvorili urbane istorijsko-sentimentalne oznake i simbole.
Treća će se faza projekta fokusirati na transnacionalnu promociju između partnerskih zemalja putem izložbe, publikacije, dokumentarnog filma i interaktivne online platforme kao glavnih rezultata projekta. Izložba će uključiti fotografske i pisane materijale te audio i video priče, a svaki će grad izdati i vlastitu publikaciju s prikupljenim pričama. Deset najboljih priča biće objavljene u turističkoj brošuri. Video dokumentarac će predstaviti proces realizacije projekta, a online storytelling platforma će poslužiti kao jedna od metoda prikupljanja priča i promocije istih na internacionalnoj osnovi, a ostaće dostupna i aktivna i nakon završetka projekta.
Titula evropske prestonice kulture pomogla je mnogim gradovima, posebno onima u tranziciji, da promene i preoblikuju njihove dotadašnje priče, što je poslužilo kao motiv da tri aktuelne i buduće prestonice istraže zajedničko nasleđe i priče koje ih istorijski povezuju. Svi koji žele svojim pričama, informacijama, mitovima i legendama o Rijeci, Novom Sadu i Temišvaru doprineti ovom projektu, mogu to učiniti putem službene web stranice.
