OSNOVNA ŠKOLA “VELI VRH” u Puli, Hrvatska
AUTORI: RANDIĆ-TURATO ARHITEKTI / Idis Turato, Saša Randić, Ana Staničić, Gordan Resan, Gorjana Drašković, Maja Ivanovski, Janko Jelić, Hrvoje Sedlić, Ida Križaj, Darko Kuiš, Ivan Arbanas, Damir Šiljeg, Andrija Čuljak
FOTOGRAF: Sandro Lendler, Želimir Gržančić, Domagoj Blažević
godina projektovanja: 2008.; godina završetka gradnje: 2010.
površina lokacije: 26.164,5 m2; ukupna površina: 8535,0 m2
TROŠKOVI GRADNJE (euro/m2): 1000 euro/m2
ŠKOLA U PARKU – PARK U ŠKOLI
Gusta borova šuma i park koji zatičemo na prostoru izgorele i porušene osnovne škole Veli Vrh bitno definišu kontekst parcele, koncept predloženog rešenja, i funkcionalno-oblikovni karakter objekta. Projektom se želelo maksimalno sačuvati postojeće gusto zelenilo borova u koje se “urezuju” elementi školskih blokova, ili pak projektuju niz “proplanaka” koji stvaraju prazno-otvoreni deo parcele sa elementima trgova, sportskih terena i prostora okupljanja. Kompleks škole sa vrtićem i mesnim odborom sastoji se iz niza individualnih prostorno-funkcionalnih elemenata-celina koje se razlikuju prema nameni, oblikovanju i karakteru te stvaraju napetost u prostoru “između” kog se definišu različiti scenariji i režimi korišćenja “organizma”. Elementi i “kuće” pojedinih namena kompleksa samo površnom čitaču ispadaju kao skup slučajno pobacanih kockica. Naprotiv, one su rezultat brižljivog projektovanja i slaganja scenarija međuodnosa konteksta prirode i funcionalno-plastične napetosti celine. Poput Hadrianove vile ili Louis Khanovih sklopova one čine fragmentisanu i heterogenu celinu “kolaža”, koji čini demokratsku i otvorenu mrežu korišćenja kompleksa bez obzira na oblikovanje i materijale arhitektonskih sklopova. Sadržaji kompleksa okupljeni su oko centralnog “proplanka” koji predstavlja i metaforu svojevrsnog “ground-zero” prostora na kom se desila katastrofa požara stare škole, te tako vrlo snažno determinišu slojevitost mesta – mesto memorije, druženja, igre i sportskog takmičenja prema potrebama i načinima društvenih događanja unutar komplaksa škole, vrtića i mesnog odbora.
Proplanak centralnog trga denivelisan je u odnosu na prilazni plato i stvara prirodni amfiteatar za praćenje događaja i slojevito korišćenje topografije terena za igru, druženje, nastavne i vannastavne aktivnosti.
Kako bi se sačuvao maksimalan broj borova na parceli, trodelna sportska dvorana smeštena je na prostor ogoljenog prostora starog igrališta. Ovim postavljanjem otvorenog proplanka i dvorane definisani su početni startni elementi , te su oko njih okupljeni preostali elementi kompleksa. Vrtić unutar kompleksa projektovan je kao prizemni objekat sa nizom smaknutih vrtova i jedinica kroz koje prolaze borovi kao deo parka-vrta ili pak enterijerskog elementa matične jedinice vrtića kao fokusa prostorije.
Kompleks same škole podeljen je u niz “kuća”, elemenata koji definišu i oblikuju prostor razredne nastave, predmetne nastave, sportske dvorane, prostore društvene i zajedničke namene. Ovim razdvajanjem i oblikovanjem jedinica kao autonomnih elemenata dobijena je jaka personalizacija svakog pojedinačnog elementa, te njegovo autonomno korišćenje u odvojenim režimima i prilikama. Takođe, učenicima je omogućeno i slojevitije shvatanje škole kroz korišćenje i prepoznavanje svog prostora, sopstvenog objekta razredne ili predmetne nastave. Takođe svaki od školskih elemenata-kuća poseduje i različiti arhitektonsko-oblikovni karakter. Organizacija parka i škole omogućuje takođe i prilazak školi sa više strana. Položaj saobraćajnica omogućuje i disperziju parkinga po obodu i definisanje parking grupe za svaki pojedini sadržaj.
Razredna nastava oblikovana je dvema smaknutim “štapićastim” jednotraktima, koji se prilagođavaju topografiji terena i u direktnoj su vezi sa okolinom i parkom, što direktnom komunikacijom između hodnika i okoline, što samim korišćenjem. Takođe, pojedina stabla parka prolaze kroz samu strukturu objekta gde debla postaju delovi enterijera hodnika ili učionice pod uslovom da ne remete odvijanje nastave i funkcionalnost jedinice. Unutar prostora PVN-a nalaze se manji okrugli atrijumi kroz koje prolaze debla i krošnje borova, čime je osiguran kontakt i prožimanje škole i prirode, ali i prirodno osvjetljenje centralnog školskog mesta okupljanja.
Predmetna nastava oblikovana je kao višespratnica sa vrtom u sredini koja omogućuje postavljanje i orjentaciju pojedinih specifičnih funkcija i razreda na adekvatnim mestima unutar bloka. Prolaz svetla, orjentacija, prirodna ventilacija omogućuje kvalitetno korišćenje i druženje učenika u ovoj jedinici. Prizemlje ovog dela kompleksa prati topografiju terena, i rampama i stepeništem prilagođava elemente uz atrijum i učionice u parku i šumi.
Društveni prostori škole smešteni su i organizovani kao niz vertikalno razmeštenih funkcija i prostorija. Prostore i spratove povezuje široka rampa i lift kojim je omogućen brz prolaz kroz spratove i sadržaje. U prizemlju se nalazi trpezarija koja se pretapa sa prostorom PVN-a (prostor za više namena) sa stolovima i stolicama za obedovanje. Na krovu se nalazi opservatorijum, sunčalište i igralište sa pogledom na Grad Pulu i sam centar sa rimskim amfiteatrom.
Zbornica sa prostorijama i kancelarijama osoblja škole nalazi se na prvoj etaži i ima zasebno stepenište i predprostor. Takođe ulaz i komunikacija je moguća i sa prostora rampe kao mestaw susreta roditelja, nastavnika i učenika. Nastavak društvenih sadržaja i proširene komunikacije rampe vodi u prostor multimedijalne učionice, mediateke, knjižare sa čitaonicom, prostor učeničkog kluba koji prelazi u krovnu terasu sa već opisanim sadržajima. Ovaj najviši objekat unutar kompleksa izveden je u čeličnom skeletu sa staklenom opnom i presvučen oblogom ekstrudiranog lima kao zaštite od insolacije, koji u najvišoj etaži prelazi u ogradu objekta. Površina ekstrudiranog lima bojena je u više tonova i sadrži natpis sa nazivom škole VELI VRH.
PRIMARY SCHOOL „VELI VRH“ in Pula, Croatia
AUTHORS: RANDIC-TURATO ARCHITECTS / Idis Turato, Saša Randić, Ana Staničić, Gordan Resan, Gorjana Drašković, Maja Ivanovski, Janko Jelić, Hrvoje Sedlić, Ida Križaj, Darko Kuiš, Ivan Arbanas, Damir Šiljeg, Andrija Čuljak
PHOTOGRAPHER: : Sandro Lendler, Želimir Gržančić, Domagoj Blažević
year of project: 2008; year of finalizing construction: 2010
site surface: 26.164,50 m2; total layout surface: 8535 m2
construction expenses: 1000 euro/m2
A SCHOOL IN THE PARK, THE PARK IN THE SCHOOL
The form and function of the object are primarily defined by the surrounding context – thick pine woods and burnt down site of the debris what once used to be a primary school “Veli Vrh”. Hence, the project aimed at maximum preservation of the existing pine woods as a setting into which small hills, school facilities, elements of squares, sports fields and gathering places get carved in. The school and kindergarten complex along with the municipality office is comprised out of the series of functional elements-wholes, differing according to its purpose, shaping and character, therefore creating the tension in the space “between”, defining different purposes of use. Elements and “houses” of the complex may seem only to a distant spectator as randomly scattered cubes; on the contrary, they are the result of careful planning and composing a scenario of contextual relation between the natural and functional-plastic tension of the environment. Just as the Hadrian`s villa or Louis Khan`s sets, they form a fragmentalized and heterogeneous collage, which provides a democratic and open network of use of the complex, regardless of shaping and materials of architectural set. The contents of the complex are focused around the central plane, which is a metaphor of a ground-zero space, where the catastrophic fire ruined the old school building. This is used to strongly determine the layers of the site – a memorial site, a place to play, to hang out, for sports – whatever is needed and related to the social events of the complex comprising the school, the kindergarten and the municipality office.
The central square plane has been de-leveled compared to the access plateau, thus forming a natural amphitheater providing space for events and layered use of the terrain to play, hang out, teach and do hobby.
In order to preserve as many as possible pine woods, a three-part sports hall has been set at a location which was burnt down, with no trees at all. This positioning of the open plane and the sports hall starting elements have been defined, so the rest of the complex is centered around it. The kindergarten has been built as a ground floor building, with many open-air units through which pine trees are protruding, as interior element of the kindergarten unit as a focus of the room.
The school complex has been divided in the series of “houses”, defining and shaping the space for teaching, practicing sports, social gathering. This dividing and shaping of the units as autonomous elements, each and every element has been highly personalized in use for separate occasions. On top of that, the pupils are enabled to perceive the education through the use of their individual space. Every school element-house is designed in a different character. Organization of the park and the school settings enable access from many sides. The positioning in relation to the roads provides dispersed parking space and definition of parking groups.
Class teaching part is shaped in two stick-like tracks, which are easily adapted to the environment and the park, either through the direct communication between the corridors and the surrounding, or just by using it. Also, some of the tree trunks are partially in the object structure, thus becoming a part of the interior of a corridor or a classroom, providing of course they are not disturbing the class and the unit functionality. Inside the object there are few smaller rounded atria, also filled with tree trunks and pine treetops, ensuring the intertwining of the school and nature as well as adequate lighting of the central gathering point.
Subject teaching part is formed as a block of stairs with a garden inside which enables variety of class activities on adequate locations within the block. Natural lighting, orientation, natural ventilation all provide for quality environment and social gatherings of pupils in this unit. The ground floor of the complex follows the terrain topography and with the use of ramps and stair flights adjusts the elements to the atrium, and classrooms to the woods.
Space for social gathering in the school is located and organized as a string f vertically dislocated functions and rooms. Space and floors are connected by a wide ramp and an elevator, for quick pass through the floors. In the ground floor there is a dining room which intertwines with the multipurpose room, with tables and chairs. There is an observatory on the roof top, space to sun bathe and a playground overviewing the city of Pula and the downtown with the old roman amphitheater.
The assembly hall and offices are located on the first floor, accessible by a flight of stairs through the pre-entrance in front of it. Access is also possible from the ramp, which is a point for parents`, teachers` and school children`s gatherings. Extended ramp space for communication leads to the part where the multimedia classrooms, media room, library with a reading room, a community club which is connected to a rooftop terrace with various contents. This is the highest building in the complex and it has been performed in a steel skeleton with a glass membrane and covered in a stretched sheet metal pack, as insulation, which is at the highest point transformed in the object fence. The stretched sheet metal sign is engraved with the school name “VELI VRH”, in multicolor.
