Ruska prestonica je već deceniju u procesu rekonstrukcije grada, planom koji je proizveo velike parkove, trgove i bulevare. Danas u potpunosti prijatna, ova mreža zelenih površina dokazuje da su Moskovljani poboljšali mikroklimu, sigurnost i saobraćaj u gradu. I uopšte kvalitet života.
Moskva svojim „divljim pejzažom“ reprodukuje duž obale reke Moskve četiri klimatske i biljne zone Rusije – tajge, stepe, tundre i poplavne ravnice.
Park Zaryadye je dobio ime po području pored Kremlja i Crvenog trga. Usledili su jevrejski kvart i arhitektura koja simbolizuje sovjetsko doba (staljinistička kula i hotel Rossiya, srušen 2007.g.). Obzirom na lokaciju i ogroman potencijal za nekretnine, to područje je predmet super luksuznih stambenih projekata koji godinama nikada nisu realizovani, sve dok gradska vlast, na čelu sa glavnim arhitektom Sergejem Kuznjecovim – nije odlučila da sagradi ovde veliki park. Za projekat je zaslužan američki biro, Diller & Scofidio + Renfro, zajedno sa pejzažnim arhitektima Hargreaves Associates i međunarodnim konzorcijumom koji predvodi ruska kompanija Citymakers.
Spektakularni element i orijentir parka Zaryadye je Plutajući most, pešačka staza u obliku slova V, koja se proteže sedamdeset metara na reci, petnaest metara visine, nudeći jedinstvenu osmatračnicu na gradskom obrisu. Veličine preko 14 hiljada kvadratnih metara (i košta oko 480 miliona dolara), park je spoj prirode i arhitekture koji je Charles Renfro definisao kao „javni prostor koji odoleva bilo kojoj vrsti kategorizacije: to je istovremeno park, urbani trg, kulturni i rekreativni prostor „.
Ali Park Zaryadye je samo najnoviji znak promene mentaliteta ruske prestonice, koncentrisanog od `90-tih na imidž metropole novog milenijuma. U stvari, posle duge sezone napuštanja velikih urbanih zelenih površina u poslednjem periodu Sovjetskog Saveza, zbog nedostatka resursa i posledične nezainteresovanosti u prvih dvadeset godina nove Rusije, kada su se gradili tržni centri i multipleks bioskopi. Te 2011. godine, uprava grada je preduzela niz važnih intervencija na otvorenim prostorima, počev od istorijskih parkova iz 1920-ih i 1930-ih rođenih kolektivizacijom ogromnih vrtova i carskih lovačkih domova, koje je revolucionarni duh transformisao u „mesta kulture i rekreacije, funkcionalna za formiranje sovjetskog Novog čoveka“.
Prvi je oživljen Park Gorki, koji je 1928. godine projektovao arhitekta Konstantin Melnikov, a obnovljen je po konceptu londonskog studija LDA (2011.g.), pa je 2014.g. biro Meganom uradio masterplan i paviljone (2014-2016). Do 2018. godine, park se postepeno dopunjuje novim ulazom, bioskopom na otvorenom, klizalištem, jezerom i rečnom plažom, a sve potpisuje studio Wowhaus.
Dok Rem Koolhaas ovde obnavlja sovjetski kafić iz sedamdesetih godina, stvarajući Garage, moskovski Centar savremene umetnosti.
Ambiciozni zeleni potez, nastavlja se na obali reke Krymskaya Naberezhnaya, s jedne strane na ostrvo Balchug i ka novom V-A-C Foundation, Renzo Piano-a, sa druge ka Moskovskom državnom univerzitetu, stvarajući jedinstven urbani kontinuitet.
Novi život takođe za park Sokolniki (1931.g.), obnovljenog 2014.godine, kao i za sovjetski Izložbeni park VDNKh (1935-39), za koji se u 2014. godini ulaže u projekat preuređenja bašta, fontana, istorijskog paviljona Republike SSSR i u integraciju novog Green Theatre i Urban Farm, biroa Wowhaus. Od 2015. godine, obzirom na da je Rusija izabrana za domaćina 2018 FIFA World Cup, gradska vlast je promovisala složen plan za transformaciju i nadogradnju glavnih saobraćajnih arterija, koje su bile potpuno prezasićene saobraćajem.
Dakle, pod vodstvom Strelke KB-ogranka arhitektonske škole Instituta Strelka koji se bavi meta-dizajnom i upravljanjem gradske regeneracije – započinje program „Maya Ulitsa/My Street“ koji ima za cilj da „ponovo rekonstruiše sovjetski megalopolis, i to za tri godine“.
Polazeći od intervjua i upitnika za 45 hiljada građana o gradskom kvalitetu, identifikovano je šest makro-područja intervencije – dva prstena saobraćajnica Garden and Boulevard, glavne radijalne arterije poput Tverskaya bulevara and Novy Arbat avenije, neki trgovi i istorijske ulice – koji uključuju urbani redizajn dvadeset međunarodnih biroa, uključujući West 8, Snøhetta, Topotek 1 i MDP Michel Desvigne, sarađujući sa moskovskim biroima Meganom, Wowhaus i Buromoscov i novim studijima kao što PlanB, Kosmos i Strelka Architects.
U samo 3 godine – od 2015. do 2017. – obnovljeno je 200 lokacija, popravljeno je 92,8 kilometara puteva, smanjene su trake za automobile, zasađeno je 12 hiljada stabala, postavljeno 7 hiljada uličnih svetiljki, desetine kilometra biciklističkih staza.
Temeljni proces da se Moskva učini živom i „zelenom“ metropolom, čiji će se stanovnici vratiti kao protagonisti.
Umberto Zanetti
