„Druga stvar koja doprinosi efektu otuđenja je činjenica da je većina arhitektonskih objekata koje stvaram izolovana od okruženja. Može se reći da su oni dekontekstualizovani da bi postali više apstraktni. Na kraju se dobijaju slike koje su previše apstraktne da bi izgledale realne i previše bliske stvarnosti da bi bile fikcije.“ Filip DUJARDIN
Parametri okruženja i teritorije – parametri konteksta određuju arhitekturu prostora i vremena. Ti poznati činioci mogu se organizovati, selektovati, vrednovati i analizirati putem različitih procesa. Danas u svetu arhitekture dobro smo upoznati sa mnoštvom tih faktora i sa velikim brojem metoda pomoću kojih ih obrađujemo. Čak se i oni nematerijalni, lični, duhovni parametri mogu identifikovati i uvrstiti u takve baze podataka. Međutim, svi ti parametri govore o postojećim, nama prepoznatljivim stanjima iz kojih proističu. Kako onda proveriti da li su takva stanja jedina moguća, da li su realna i vredna?
Pored toga što uokviruje život mesta i vremena uloga arhitekture odnosi se i na razvoj i na napredak. Pokretanje novih tema i vrednosti zahteva, preispitivanje postojećih i razmatranje nepostojećih parametara. Arhitektura izvan konteksta može generisati neke nove ideje; skrivene, neočigledne. Kako onda delovati i ispitivati a ne negirati utvrđene norme? Da li arhitektura koja im protivureči gubi svrhu i funkcionalnost ili ima šansu da definiše nove sadržaje, nove izraze, nove vrednosti?
Belgijski fotograf Filip Dujardin u svom radu „Fikcije“ bavi se analizom arhitektonskih elemenata koje kasnije sintetiše u potpuno nove diskurse. Oslobođen od arhitektonskih i fizičkih ograničenja i parametara on stvara arhitekturu koja ističe drugačije arhitektonične kvalitete. Nestandardnom metodom, koristeći izabrane nekontekstualne parametre, autor ostvaruje strukture koje nisu čiste fikcije. Gledajući ove objekte kao da prepoznajemo čemu služe – za neke nove funkcije nastale kao rezultat novih tehnologija a za neke nove generacije i njihove buduće vrednosti.
Beleške o mom fotografskom radu „Fikcije“
Napisao Filip Dujardin
Kao fotograf koji se bavi fotografijom arhitektonskih objekata već duže vreme, posebno sam fasciniran skulpturalnim kvalitetom arhitektonskih objekta. Objekat kao volumen u prostoru koji ima sopstvene zakone proporcije predstavlja za mene nešto veoma interesantno i nešto što sam želeo više da istražim. Prilikom fotografisanja objekata često sam bio frustriran zbog nedostatka elokventnosti i izražajnosti objekta što mi je otežavalo da napravim interesantnu ili uzbudljivu sliku.
Nakon nekog vremena, osetio sam potrebu da sam kontrolišem sve ove aspekte arhitekture. Najbolji način da to uradim bio je da se pretvaram da sam arhitekta i da dizajniram svoje objekte. Pošto ja nisam arhitekta, ja ne mogu da gradim stvarne strukture, ali virtuelni pristup mi je otvorio potpuno nov put kreiranja. Stvaranje arhitekture uz pomoć kompjutera daje mi potpunu slobodu, bez ikakvih ograničenja kao što su funkcionalni zahtevi, troškovi izgradnje i sl.
Želeo sam da stvaram slike gde je svaki aspekt objekta dizajniran bez kompromisa. Moj cilj je bio da istražim skulpturalni kvalitet arhitekture do maksimuma i da napravim slike koje balansiraju između realnosti i nerealnosti, a da nisu naučna fantastika.
Da bi slike imale maksimalan uticaj na posmatrača, shvatio sam da se ovo mora uraditi na foto-realističan način kako bi se postigao zbunjujući efekat.
U početku sam eksperimentisao na postojećim slikama realnih objekata manipulirajući sa delovima tih zgrada.
Na primer, koristio sam slike dvorišnih fasada gradskih kuća koje sam obrađivao u photoshop-u tako što bi izbrisao sve prozore i sva vrata da bi pojačao skulpturalne kvalitete ovih organski nastalih volumena.
Interesantno je videti da se brisanjem tih arhetipova u arhitekturi zgrada transformiše u nešto drugo, postaje više apstraktna i gubi funkcionalnost.
Tada sam shvatio da ako se poigravamo sa tim tipologijama i arhetipovima (kao što su vrata, prozor, stub, krov i sl.) ili ako menjamo proporcije, razmeru, gustinu ili gravitaciju, arhitektura gubi svoju prvobitnu banalnost i transformiše se u objekat sa drugačijim značenjem, drugačijom dimenzijom.
U sledećem koraku ovog procesa počeo sam da pravim modele od kartona ili od dečjih lego-blokove. Radovi urađeni pomoću 3D softvera koje danas radim koriste mi kao nekakva digitalna platna na koje mogu da „lepim“ fotografije fragmenata postojećih objekata. Ove slike – uzorci potiču iz arhiva koji ja nazivam „izvorne fotografije“. Arhiv obuhvata moje fotografije fragmenata zgrada koje sam klasifikovao u skladu sa vrstom materijala. Na primer u njemu postoje digitalni folderi sa fotografijama raznih zidova od opeke, betonskih struktura ili različitih tipova prozora i sl.
Pored ostalog obraćam pažnju i na fizički izgled ovih materijala. Želim da oni imaju „patinu“ ili arhaični izgled, jer želim da novi objekti imaju nekakvu istorijsku ekspresiju. Deo efekta koji želim da postignem ostvarujem putem ideje da neke od zgrada koje stvaram imaju high tech izgled sa low tech površinama. Ovaj kontrast između futurističkog i arhaičnog mi je vrlo interesantan. On daje objektima status drevnog spomenika koji je nedavno otkriven od strane ljubitelja arhitekture. Ako bi se ove strukture gradile od sadašnjeg asortimana materijala, fotografije ne bi imale isti efekat koji imaju sada. Ličile bi na današnje prezentacije, digitalne renderinge arhitektonskih projekata.
Druga stvar koja doprinosi efektu otuđenja je činjenica da je većina arhitektonskih objekata koje stvaram izolovana od okruženja. Može se reći da su oni dekontekstualizovani da bi postali više apstraktni. Na kraju se dobijaju slike koje su previše apstraktne da bi izgledale realne i previše bliske stvarnosti da bi bile fikcije.
NOTES ON MY PHOTOGRAPHIC WORK ‘FICTIONS’
By Filip Dujardin
Being an architectural photographer for some years now I discovered that my fascination for architecture was in particular focused on the sculptural quality of a building. The building as a volume in space with its own laws of proportion was something very interesting to me, and something that I wanted to explore more. Often I was a bit frustrated by the building I was photographing because of the lack of eloquence and expressiveness needed to create an interesting or exciting image.
In fact after some time I felt the need to control all these aspects of architecture myself. So the best way to do that is pretending to be an architect myself and design my own buildings. As I am not an architect I cannot build actual structures, but doing it in a virtual way was something that opened a whole new way of working for me. Creating architecture by means of the computer gave me the possibility to design in complete freedom and with no restricting constraints such as building program, building cost etc..
So I wanted to create images where every aspect of a building was designed without compromise. My goal was to explore the sculptural quality of architecture to its maximum and create images that balance on the border of reality and non-reality, without slipping into science fiction.
To have a maximum effect on the viewer of the photos it had to be done in a convincing photo-realistic way in order to achieve a confusing effect on the public.
In the beginning I experimented on existing images of actual buildings by manipulating some parts of the building.
For example I took pictures of rear façades of townhouses and in photoshop I erased every window and door in order to strengthen the sculptural qualities of these organically grown building volumes.
By erasing those archetypes in architecture, it is interesting to see that the building transforms into something else, it becomes more abstract and it loses its functionality.
It was here I realized that if you play with those typologies and archetypes (such as a door , a window, a column, a roof etc) or change proportions, scale, density or gravity, architecture loses its initial banality and transforms into an object with another content, another dimension.
The next step in this process was to make models in cardboard or with the toy lego-blocks of my two children. The designs made with 3D software that I make now are used as a kind of digital canvas where I can paste photos of fragments of existing buildings onto it. These sampled pictures come from an archive of what I call ‘source photos’. It consists of images I took of the fragments of buildings and then classified according to the kind of material. For example I have digital folders with photos of all kinds of brick walls, concrete structures or all sorts of window types etc.
I also pay attention to the physical appearance of these materials. I want them to have a certain ‘patina’ or archaic look, because I want the images of the new buildings to have a kind of ‘historical’ expression. Part of the effect I try to achieve comes from the fact that some of the buildings I create have a ‘high tech’ appearance with a ‘low tech’ skin. This contrast between the futuristic and the archaic is interesting to me. It gives the buildings the status of an ancient monument that has recently been rediscovered by architecture lovers. If these structures were built from the present range of materials, the photos wouldn’t have the same effect as they have now. They would resemble the current way of presenting digital renderings of projects made by architects.
Another point that adds to the effect of alienation is the fact that most of the architecture I create is isolated from its environment. You could say that they are decontextualized, in order to become more abstract. In the end you get images that are too abstract to be real and too true-to-life to be fictitious.
© Filip DUJARDIN, Untitled from series ‘Fictions’
